De functies van de 3 breinen

Ons brein bestaat uit drie delen. De samenwerking tussen deze drie delen veroorzaken het gedrag dat we vertonen.

Wat is het reptielenbrein? 

Het reptielenbrein is het oudste en kleinste gedeelte van ons brein, maar ook het snelst werkende gedeelte. De belangrijkste taak van het reptielenbrein is overleven. Het controleert onze primaire levensbehoeften zoals ademhalen, bloedsomloop, eetlust en veiligheid. Daarmee zorgt het ook voor het vluchten, vechten en verstijven mechanisme. Beter bekend als het ‘Fight, Flight en Freeze’ mechanisme. 

Het reptielenbrein werkt op automatische piloot, het denkt dus niet na. Het is een mechanisme dat automatisch op prikkels reageert. Om snel te kunnen reageren is het reptielenbrein steeds alert op het spotten van mogelijk gevaar. De koppeling tussen waarnemen en actie is ontzettend snel, waardoor we onszelf snel in veiligheid kunnen brengen wanneer dat nodig is. 

Wat is het zoogdierenbrein?

Het zoogdierenbrein regelt onze gevoelens, emoties en geeft ons het vermogen tot empathie. We kunnen er plezier en liefde door ervaren, maar ook angst en verdriet. Het zoogdierenbrein onthoudt het plezierige en onplezierige en zal het plezierige gaan herhalen en het onplezierige vermijden. Dit zorgt ervoor dat we vaak dingen doen zonder ons hiervan bewust te zijn zoals een koopverslaving of dooreten tot we er misselijk van worden.

Wat is het menselijk brein?

Het menselijke brein wordt ook wel de neocortex genoemd. Het is het buitenste, grootste gedeelte van onze hersenen en is in onze revolutie het jongste gedeelte van het brein. Het is verantwoordelijk voor het bewust verwerken van informatie. Het menselijke brein stelt ons in staat om rationeel te redeneren en weloverwogen beslissingen te nemen. Het is enerzijds erg machtig dankzij het grote denkvermogen en de intellectuele prestaties die we erdoor kunnen leveren. Maar het moet het vaak afleggen tegen de instincten van het reptielenbrein en de emoties van het zoogdierenbrein.

De impact van het reptielenbrein op je leven

We denken dat we onze beslissingen meestal weloverwogen hebben gemaakt en niet snel domme beslissingen nemen. We zijn in de veronderstelling dat we vooral gebruik maken van het menselijke brein. Deze kan namelijk rationeel nadenken en is het grootste van de drie delen van ons brein, maar dit is niet het geval. De meeste beslissingen maken we op basis van onze instincten en emoties. Wanneer er een prikkel bij ons binnenkomt reageert het oudste en snelste gedeelte eerst, omdat deze verantwoordelijk is voor ons voortbestaan.

In sommige situaties waarbij overleving aan de orde is is het heel gepast dat het reptielenbrein als eerste reageert. Als je bijvoorbeeld door een hond wordt aangevallen dan zorgt het reptielenbrein ervoor dat je vlucht, vecht of bevriest. Pas nadat het eerste gevaar is geweken ga je nadenken hoe je je uit de situatie kunt redden.

Comfort zone

Het reptielenbrein is er ook verantwoordelijk voor dat we in onze comfortzone blijven. Je blijft dezelfde patronen herhalen, ook al weet ons menselijke brein dat het niet goed voor ons is. Maar we doen het toch, omdat het voorspelbaar is en voorspelbaar is veilig. Veilig is wel zo fijn voor het reptielenbrein, want dat is ook zijn taak. Zorgen voor veiligheid.

Zo weet je menselijke brein dat je beter kunt gaan hardlopen en gezond eten, maar je reptielenbrein vindt het veiliger (en dus aangenamer) om op de bank te liggen en gemakkelijke suikers te eten uit de koekjeskast.

Maar het strekt zich ook uit op andere aspecten van je leven. Zo zal je weerstand of angst ervaren om je eigen bedrijf te beginnen, want het brengt verandering en eventuele (financiële) onzekerheid met zich mee. En dat wil het reptielenbrein niet, want dat is een bedreiging op je overleving. Als je niet slaagt heb je geen geld en dus geen dak boven je hoofd en geen eten in je maag. Je blijft dus gewoon doen want je nu doet, want dat is wel zo veilig. 

Ook het benaderen van een nieuwe klant voor je bedrijf is voor je reptielenbrein gevaarlijk, want dat zou met zich mee kunnen brengen dat je idee niet goed gevonden wordt. Wanneer je zo’n afwijzing zou krijgen kan je terug gaan vechten door je idee te verdedigen, proberen te vluchten door zo snel mogelijk alles af te kappen en weg te gaan of je verstijfd helemaal en staat met je mond vol tanden.

Het doorbreken van je reptielenbrein

Het is mogelijk om het gedrag te doorbreken dat veroorzaakt wordt door het reptielenbrein. Hierbij moet je een nieuw patroon aanleren, dat op een gegeven moment als veilig wordt bestempeld. Het begint bij het menselijke brein en komt via het zoogdierenbrein bij het reptielenbrein. Ten eerste moet je de noodzaak van het gedrag weten. Vanaf daar kun je de noodzaak van het gedrag gaan voelen, waarna het als veilig ervaren kan gaan worden. Vanaf dan gaat het reptielenbrein vóór jou gaan werken richting je doelen.

Word je reptielenbrein de baas!

De baas worden van je reptielenbrein is van groot belang voor persoonlijke groei. In het coachingstraject van We Are Lions is dit vaak ook één van de meest besproken gespreksonderwerpen. Door inzicht te krijgen in de patronen en overtuigingen die je op dit moment tegenhouden, kun je nieuwe gewoontes aanleren die er juist voor zorgen dat je uit je comfortzone kan stappen. Om acties te ondernemen die juist voor vrijheid, succes en plezier zorgen. Ben je nieuwsgierig naar de mogelijkheden van coaching? Schrijf je dan nu in voor de gratis webinar ‘Persoonlijk leiderschap’.